Giá xăng dầu tăng gây áp lực chi phí cho nhiều doanh nghiệp. Thị trường 22/2

© Reuters.

Theo Dong Hai

AiVIF.com - Chiều 21/2, giá xăng tiếp tục được điều chỉnh tăng thêm gần 1.000 đồng/lít, neo ở ngưỡng hơn 26.200 đồng/lít đối với xăng RON 95 và xăng E5 RON92 là 25.532 đồng/lít; giá dầu diesel 0.05S là 20.801 đồng/lít... đang khiến nhiều doanh nghiệp vận tải đối mặt với áp lực tăng giá cước, cùng với đó là nỗi lo mất khách hoặc chịu thua lỗ. Phát triển đội tàu biển quốc tế của Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng hàng hóa qua cảng biển. Và mặt hàng nào của Nga sẽ chịu ảnh hưởng nếu như các biện pháp trừng phạt được áp dụng? Là những nội dung chính cần chú ý trong phiên giao dịch hôm nay thứ Ba ngày 22/2.

1. Giá xăng dầu tăng gây áp lực chi phí cho nhiều doanh nghiệp

Theo Hiệp hội Vận tải Hà Nội, chi phí cho xăng dầu chiếm tới 40% trong cơ cấu giá cước vận tải. Do đó, khi giá xăng dầu liên tục tăng từ trước Tết đến nay, đã tác động trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, gây áp lực lớn lên chi phí vận hành, kinh doanh. Mặc dù nhu cầu vận tải dịp trước và sau Tết tăng cao, tuy nhiên mức giá cước cũng không thể tăng quá nhiều bởi việc đàm phán mất nhiều thời gian và không phải khách hàng nào cũng thông cảm.

Các doanh nghiệp vận tải cho hay, từ đầu năm 2021 đến nay, giá xăng đã liên tục tăng theo mức giá thế giới, đặc biệt từ cuối năm 2021 đến nay, mức giá tăng đã đạt gần 50%. Khi giá xăng dầu tăng khoảng 30-40%, doanh nghiệp sẽ điều chỉnh cước vận tải khoảng 10%. Nhưng hiện nay giá xăng dầu tiếp tục trong xu thế tăng giá khiến doanh nghiệp thận trọng khi tính toán mức tăng, bởi nếu không sẽ mất khách hoặc thua lỗ.

Không chỉ vận tải hàng hóa, lĩnh vực vận tải hành khách cũng đang chịu nhiều tác động từ giá xăng tăng. Xăng dầu chiếm 35-40% trong cơ cấu giá thành vận tải. Khi xăng dầu tăng ảnh hưởng trực tiếp đến giá cước vận tải. Giá xăng tăng cao kỷ lục đang tác động rất lớn đến hoạt động và giá thành vận tải trong nước. Cước vận tải chiếm tới 40% trong cấu thành giá vận tải, do vậy, khi giá xăng tăng mạnh hơn 10% chỉ trong vòng hai tháng khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó.

Nhiều chuyên gia nhận định, với mức tăng của giá xăng, mặt bằng giá cước vận tải mới sẽ được hình thành và tác động tiêu cực tới người dân, doanh nghiệp, làm chậm thêm quá trình phục hồi thị trường vận tải và nhu cầu đi lại của hành khách sau đại dịch Covid-19.

Để hạn chế tác động từ giá xăng, nhiều đơn vị vận tải đã áp dụng công nghệ và quy trình xử lý khoa học vào vận hành, cũng như sử dụng nhiều công nghệ đời mới nhằm tối ưu, tiết kiệm nhiên liệu, kiểm soát các chi phí.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp cho biết, nếu giá xăng dầu tiếp tục tăng trong thời gian tới thì sẽ không tránh khỏi việc các doanh nghiệp vận tải, logistics phải thực hiện điều chỉnh giá cước phí để duy trì hoạt động kinh doanh cũng như đảm bảo các cam kết về chất lượng dịch vụ kinh doanh. Có những doanh nghiệp logistics chi phí xăng dầu chiếm 40-45% trong tổng chi phí thực hiện một đơn hàng, do vậy khi giá xăng dầu tăng bắt buộc phải tính toán điều chỉnh giá cước, nhưng việc này cũng gặp khó bởi nguy cơ mất đơn hàng, nhất là với những hợp đồng đã ký thì việc thay đổi giá cước là không đơn giản, khó được chấp nhận.

Giá xăng dầu tăng đồng thời cũng gây ảnh hưởng đến ngư dân khi nhiều tàu thuyền trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã phải hủy kế hoạch ra khơi đầu năm do chi phí đội lên cao, trong khi ngư trường đánh bắt lại ngày càng cạn kiệt, giá hải sản lại không cao. Theo nhiều ngư dân, với giá xăng dầu tăng như hiện nay, bình quân mỗi chuyến biển chi phí của ngư dân phải tăng thêm 20-25%. Nếu như vào những năm trước - thời điểm ngư dân Bà Rịa-Vũng Tàu phấn khởi vì được mùa được giá thì năm nay ngư dân lại phải lo làm sao đủ bù các phí tổn cho mỗi chuyến biển. Theo ngành nông nghiệp tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 2.800 tàu đánh bắt xa bờ. Khai thác hải sản hàng năm vẫn đóng góp một nguồn thu nhập đáng kể cho kinh tế địa phương. Tuy nhiên, cùng với giá xăng dầu liên tục tăng cao, nguồn lợi thủy sản suy giảm... đã khiến hàng trăm tàu cá của ngư dân trên địa bàn tỉnh phải "nằm bờ" vì lo thua lỗ nếu tiếp tục ra khơi.

2. Phát triển đội tàu biển quốc tế của Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng hàng hóa qua cảng biển

Số liệu từ Cục Hàng hải Việt Nam cho thấy, tổng sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển tháng 2/2022 ước đạt 53 triệu tấn. Như vậy, luỹ kế 2 tháng đầu năm, lượng hàng hóa qua cảng biển Việt Nam ước đạt 116 triệu tấn, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 16% kế hoạch năm. Trong đó, hàng xuất khẩu ước đạt 13,5 triệu tấn, tăng 13% so với cùng kỳ năm 202. Hàng nhập khẩu ước đạt 14,9 triệu tấn, giảm 3% so với cùng kỳ năm 2021. Hàng nội địa ước đạt 24,4 triệu tấn, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2021. Hàng quá cảnh bốc dỡ ước đạt 86 nghìn tấn.

Trong khi đó, hàng container thông qua cảng biển trong tháng 2/2022 ước đạt 1,6 triệu TEUs, giảm nhẹ 1% so với cùng kỳ. Trong đó, hàng xuất khẩu ước đạt 528 nghìn TEUs, giảm 5% so với cùng kỳ. Hàng nhập khẩu ước đạt 578 nghìn TEUs, tăng 9% so với cùng kỳ. Hàng nội địa ước đạt 525 nghìn TEUs, giảm 7% so với cùng kỳ.

Trước tình trạng giá cước vận tải tăng cao và thiếu hụt container rỗng trên toàn cầu, ảnh hưởng đến doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp xuất nhập khẩu, dẫn tới doanh nghiệp phải giảm lượng hàng xuất khẩu. Để giảm chi phí và nâng cao tính chủ động cho hoạt động xuất nhập khẩu, tăng thị phần vận tải của đội tàu biển Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải cho biết, đã giao Cục Hàng hải Việt Nam nghiên cứu xây dựng Đề án phát triển đội tàu biển quốc tế của Việt Nam, dự kiến ban hành trong năm 2022.

3. Mặt hàng nào của Nga sẽ chịu ảnh hưởng nếu như các biện pháp trừng phạt được áp dụng?

Hoa Kỳ và châu Âu cho biết sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt nếu như Nga có hành động vũ trang với Ukraine, điều này có thể kéo theo tác động tới các mặt hàng sản xuất và xuất khẩu của Nga. Năm 2021, Nga sản xuất 76 triệu tấn thép, gần 4% sản lượng toàn cầu. Tỷ trọng xuất khẩu của Nga chiếm khoảng 50% sản lượng sản xuất, chủ yếu xuất sang châu Âu.

Ngoài ra, Nga là quốc gia sản xuất phân bón (kali, phân lân, phân bón chứa Ni-tơ) hàng đầu trên thế giới. Sản lượng phân bón hàng năm đạt hơn 50 triệu tấn (13% nguồn cung toàn cầu). Lượng phân bón xuất khẩu chủ yếu dành cho thị trường châu Á và Brazil. Ngoài ra, sản lượng Đồng tinh chế của Nga cũng đạt 3,5% tổng sản lượng toàn cầu, lượng xuất khẩu chủ yếu dành cho thị trường châu Á và châu Âu.